Türkiye'de kişi başı milli gelirin artmasına rağmen en zengin ile en yoksul kesim arasındaki 8 katlık gelir farkı 2012 yılında da değişmedi. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK), '2012 Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması'na göre 2011 yılında geliren yüzde 5.8'ini alan en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun payı 2012 yılında yüzde 5.9'a çıktı. Gelirin yüzde 46,7'sini alan en zengin yüzde 20'lik kesimin payı da yüzde 46,6'ya geriledi. Orta sınıfın gelir dağılımından aldığı pay değişmezken, en zengin ile en yoksul yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay 2008 yılından bu yana 8 katın altına inmedi. Son 5 yıl içerisinde 950 milyar liradan 1 trilyon 415 milyar liraya çıkan gayri safi milli hasılanın reel olarak yüzde 16.5 arttığı göz önünde bulundurulduğunda, gelirdeki artışın dağılımının yoksul ile zengin arasındaki uçurumu kapatmadığı görülüyor. Gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçen gini katsayısı da bir önceki yıla göre onbinde 2 puan düşüş ile 0,40 oldu. 2002'de 0.44 olan gini katsayısı sürekli düşerek 2008'de 0.40'a kadar gerilerken 2009'dan sonra tekrar yükselişe geçti. 2009 yılında 0.415, 2010'da 0.402 ve 2011'de 0,404 olarak gerçekleşti.
Öte yandan maaş-ücret gelirleri, yüzde 46,5'lik oranla toplam gelir içerisinde en fazla paya sahip oldu. Bu oran 5 yıl öncesinde 41.9'du. Bu da istihdamdaki 4 milyon artışın maaş ve ücretlere yansıdığını gösteriyor. Maaş ve ücret gelirlerini ise yüzde 20,4 ile müteşebbis gelirleri ve yüzde 20 ile sosyal transferler izledi. Sosyal transferlerin yüzde?92'sini emekli ve dul-yetim aylıkları oluşturdu.
Geliri en yüksek bölge İstanbul
Türkiye'de hanehalkı başına düşen ortalama yıllık kullanılabilir gelir 2008 yılında 19 bin 328 lira iken geçen yıl 26 bin 577 TL'ye yükseldi. Ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir gelir de son 5 yılda 8 bin 372 liradan 11 bin 859 TL'ye çıktı. İstanbul Bölgesi 16 bin 126 TL ile ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir geliri en yüksek olan bölge oldu. En düşük ortalamaya sahip bölge ise 5 bin 870 TL ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi oldu.
GİNİ KATSAYISI NEDİR?
Gelir dağılımındaki eşitsizliği gösteren gini katsayısı ne kadar küçük olursa ülkede gelir dağılımı o kadar iyi demektir. Gini katsayısı dünya ortalaması 0.399, OECD ülkeleri ortalaması 0.310, AB ülkeleri ortalaması 0.304. Gelir dağılımı en iyi olan İsveç'te katsayı 0.25 iken bu oran Türkiye'de 0,404'le ortalamanın üzerinde.
