İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun 2010’da dokuz kişinin öldüğü Mavi Marmara saldırısı nedeniyle Başbakan Erdoğan’dan 22 Mart’ta dilediği özrün ardından başlayan Türk-İsrail yakınlaşmasında ABD’nin iki taraf üzerindeki markajı sürüyor. Kaynaklar, şimdi ABD Yönetimi’nin Başbakan Erdoğan’ın 16 Mayıs’taki Washington ziyaretinden önce ilişkilerin normalleşmesi konusunda somut bir ilerleme sağlanmasını ve o tarihe kadar Tel Aviv’de tekrar bir Türk, Ankara’da da tekrar İsrailli bir büyükelçi görmek istediğini aktardı.
Mavi Marmara olayının ardından iki ülke ilişkileri krize dönüşmüş ve Türkiye İsrail’deki temsil düzeyini derhal maslahatgüzar seviyesine indirmişti. İsrail de Eylül 2011’de görev süresi dolan İsrail büyükelçisinin ardından Ankara’ya yeni bir büyükelçi atamamıştı. ABD Başkanı Obama’nın Ortadoğu gezisinde devreye girmesiyle başlayan süreçte, İsrail ve Türkiye’nin oluşturduğu heyetler halen görüşmeleri sürdürüyor. Geçen hafta Türkiye’ye gelen İsrailli bir heyetin ardından bu hafta da bir Türk heyet, İsrail’de çalışıyor. Ve başta olayda ölenlerin ailelerine ödenecek tazminat, saldırıya katılan İsrailli askerler aleyhine açılacak davalar, iki taraf işin hukuki boyutunu çözmeye çalışıyor.
KERRY’NİN AJANDASI
İki ülke yakınlaşması, sene başında göreve geldiğinden beri Türkiye’ye üç ziyarette bulunan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin de her Türkiye ziyaretinde gündeme getirdiği bir mesele. Kerry, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile toplantısında en son yine bu konuyu gündeme getirmiş ve normalleşme sürecinin hızlanması isteğini dile getirmişti. Beyaz Saray’a yakın bir kaynak, Hürriyet’e yaptığı açıklamada, bu konuda Amerikan tarafının somut beklentisinin Tel Aviv’de bir Türk büyükelçi görmek olduğunu söyledi ve Obama Yönetimi’nin 16 Mayıs’taki Erdoğan görüşmesinden önce bu yönde atılacak bir adımdan büyük memnuniyet duyacağını belirtti.
RESMİ AÇIKLAMA YOK
Amerikan Yönetimi, bu konudaki sorumuza verdiği resmi yanıtta ise normalleşme konusunda tarih vermekten kaçındı. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Patrick Ventrell, İsrail-Türkiye yakınlaşmasında ne tür bir gelişmenin tatmin edici olacağı sorusuna, “İlerlemeye ilişkin yeni bir bilgi yok ama biliyorsunuz Bakan Kerry her iki tarafı da büyükelçi değişimi ve anahtar roldeki iki ortak ve müttefikimiz arasındaki ilişkilerin tam normalleşmesi dahil sürecin yürütülmesi konusunda teşvik etti” diye cevap verdi.
Ventrell, Erdoğan’ın 16 Mayıs Beyaz Saray randevusundan önce büyükelçi değişiminin yeterli olup olmayacağı sorusuna ise, “O zamana kadar iki ülke arasındaki işlerin ne kadar ilerlemiş olabileceğini öngöremem ama bunun mümkün olduğunca hızlı yapılması için teşvik etmeye devam ediyoruz” yanıtını verdi.
